Bestuurder: voed burgers op in technologie
Weet u wat een algoritme is? Kunt u een omschrijving geven van big data? Een sensor herkennen als u over straat loopt? Voor veel Nederlanders is dat nog complete abacadabra. Zonder dat we er om hebben gevraagd, komt die technologie in ons leven. Maar ook zonder dat we er op zijn voorbereid. De meesten van ons hebben er niet over geleerd op school of het meegekregen van onze ouders. Alleen wie er echt in is geïnteresseerd, doet actief mee. De rest overkomt het.
Dat is niet raar. Maar ook niet goed. In de huidige, getechnologiseerde samenleving hebben vrijwel de hele dag door te maken met algoritmes. Terwijl ik dit stukje schrijf, als ik bel, tv-kijk, autorij, analoge techniek bestaat niet meer. En als ik op straat loop word ik vrijwel overal in de gemonitord door sensoren. Al is het maar door die in mijn telefoon. Al die sensoren genereren grote hoeveelheden data waar beslissingen mee worden genomen. Over uw leven en het mijne.
Als de facebook-sleepwet-privacy-discussie ons iets leert, is dat we ons daar zorgen over maken. En dat we van onze bestuurders verwachten dat ze er verstandige beslissingen over nemen. Zoals ze dat ook doen voor tal van andere onderwerpen die ons leven ingrijpend beïnvloeden. En dat ze ons vervolgens uitleggen wat ze hebben besloten. En waarom. Maar stel, die bestuurder weet wel waar het over gaat, hoe kan die dat dan vervolgens uitleggen aan burgers die er zelf maar weinig van begrijpen? Een betrokken bestuur, heeft betrokken burgers nodig. Of in ieder geval burgers die dezelfde taak spreken als dat bestuur. Daar moet het bestuur zich constant bewust van zijn. Je moet communiceren op het niveau van je burgers. Maar het komt niet van één kant. De verantwoordelijkheid ligt ook bij de burgers.
En dus moeten wij, burgers, ons beter informeren. We komen er niet meer mee weg om te doen alsof de smart city een ver-van-ons-bed-show is. Het is onze verantwoordelijkheid om te weten waar het over gaat. Om te begrijpen in welke wereld we leven. Wij moeten zorgen dat we de goede kennis krijgen en dat onze kinderen goed worden opgeleid. Als burger hebben het recht om beschermd te worden door een overheid die weet waar ze het over heeft. Maar we hebben ook de plicht om ons te informeren. Onze algemene ontwikkeling heeft een update nodig: het is tijd voor een inburgeringscursus voor de smart city.
Jan-Willem Wesselink is kwartiermaker bij de Future City Foundation