Dit boek gaat over de vraag hoe je waarde creëert met smartcitytechnologieën. Maar voordat je de vraag kunt beantwoorden hoe je waarde creëert, is het belangrijk de vraag te beantwoorden wat waarde is. Welke waarde wil je creëren?

Voor mij zijn de belangrijkste waarden: vrijheid en autonomie. De vrijheid om je eigen leven zo in te richten als dat je zelf wilt en daarin maximale keuzevrijheid te hebben. Deze vrijheid is natuurlijk niet absoluut. Je mag niet een ander schaden en soms moet je om die reden iets van je vrijheid inleveren. Dit laatste hebben we de afgelopen jaren moeten doen toen we in een pandemie moesten leven waardoor we niet meer altijd vrij konden kiezen. We konden niet altijd kiezen of we onze vrienden of familie konden zien, of we konden uitgaan, of we konden sporten, en soms zelfs of we überhaupt naar buiten konden gaan.

De felle discussies die hier de afgelopen jaren over gevoerd zijn, laten wat mij betreft vooral zien dat optimale vrijheid voor ons heel belangrijk is en een voorwaarde voor geluk. Zodra deze vrijheid wordt ingeperkt, ook als dat met een valide reden is, voelen we een enorme weerstand.

Dezelfde weerstand zie je wanneer men het idee heeft dat een ideologie of leefwijze door een ander wordt opgedrongen. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar de reacties op de vermeende ideologie van Klaus Schwaab/het World Economic Forum waarbij ernaar gestreefd zou worden dat niemand in de nabije toekomst nog bezit zou hebben (“You will own nothing and be happy”). Ik zeg overigens bewust vermeende ideologie want ik heb noch in het 212 pagina’s tellende document The Great Reset hier niets over kunnen terugvinden, noch op de website van het WEF. Wel worden zowel in het document als op de site voorspellingen gedaan over hoe de wereld er mogelijk in de toekomst uit komt te zien. Een van die voorspellingen is dat we in 2030 niets meer kopen maar spullen on demand gebruiken of lenen (zie https://www.weforum.org/agenda/2016/11/8-predictions-for-the-world-in-2030/). De gedachte dat dat verplicht zou worden, vinden velen afschuwelijk maar het feit dat het in feite langzamerhand zo gaat (we kopen geen cd’s meer maar luisteren Spotify, kopen geen dvd’s meer maar kijken Netflix, om maar eens wat te noemen) vinden we helemaal niet zo erg omdat we daar zelf voor hebben gekozen.

Technologie kan afbreuk doen aan vrijheid en keuzevrijheid, wanneer het gebruik daarvan verplicht wordt of wanneer je met die technologie telkens in de gaten wordt gehouden. In dat geval vinden we technologie eng en willen we logischerwijs dat het aan banden wordt gelegd. Aan de andere kant kan technologie juist een middel zijn om meer vrijheid of meer keuzevrijheid te krijgen. Bijvoorbeeld de keuze om elkaar live te zien of te videobellen of de keuze om thuis te werken of op kantoor.

Dat iedereen verschillend is en verschillende waarden belangrijk kan vinden op verschillende momenten, is wat mij betreft een aspect dat goed in het oog moet worden gehouden bij de ontwikkeling en het gebruik van technologie, waaronder smartcitytechnologie.

Misschien wil de een meer privacy en onbespied over straat lopen, terwijl een ander meer veiligheid (en dus meer toezicht zoals cameratoezicht) wil. Stel dat je smartcitytechnologie kunt maken die je individueel kunt in- en uitschakelen. Dat ik, als ik ’s nachts op straat loop kan inschakelen dat er sensoren of camera’ s zijn die mij in de gaten houden en automatisch de politie inschakelen als ik word aangevallen, maar dat ik overdag wanneer ik me veilig voel dat toezicht op straat weer kan uitschakelen.

Wat mij betreft creëer je maximale waarde met smartcitytechnologie wanneer ons geen ‘one size fits all’ wordt opgedrongen, maar wanneer deze technologie zoveel mogelijk ten dienste staat van de individuele keuzevrijheid. Hoe je dat dan doet, laat ik graag over aan de technisch specialisten die in dit boek aan het woord komen.

Dit is een publicatie uit het boek ‘Zo creëer je waarde in de slimme stad’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.