Zoals vaker gememoreerd in artikelen van Future City Foundation is niet de digitale technologie zelf, maar juist de verbondenheid die door digitalisering in de samenleving ontstaat, dé echte gamechanger in complexe opgaven van duurzame fysieke en sociale verstedelijking. Daarvan zijn inmiddels veel goede en inspirerende voorbeelden te zien. In ons eigen Zwolle bijvoorbeeld, werken bedrijven, publieke organisaties, onderwijs en onderzoek in de Alliantie Smart Zwolle samen aan digitale innovaties voor maatschappelijke thema’s als klimaat, energie, mobiliteit, wonen en welzijn.

Wij hebben deze partijen in de alliantie kunnen binden, omdat het verhaal gewoon goed is. Door op basis van gedeelde ambities onze data met elkaar te delen en samen digitaal te innoveren zijn we als collectief en als individuele organisaties beter in staat om de stad te zien en te begrijpen. Zo kunnen we daar doeltreffender naar handelen. En omdat het verhaal goed is, weten wij ons ook buiten Zwolle te verbinden in G40, in diverse City Deals en in het “Ecosysteem Dutch Metropolitan Innovations”.

Maar alleen een goed verhaal is niet voldoende. Het thema smart city was lange tijd voorbehouden aan enkele adepten, vaak vanuit de ICT/Geo-informatie hoek. Daarmee is het thema nogal technologie gedreven (omdat het kan) en niet persé vanuit een inhoudelijke vraag (omdat we iets willen of hebben op te lossen).  En dat maakt dat mooie ‘smart’ initiatieven soms nog teveel los staan van onze eigen organisaties en dat zinnige ideeën meer dan eens stranden op onbegrip en op “argumenten” als “geen tijd, geen ruimte” of “ik heb er niet om gevraagd”. De vraag is dan ook hoe onze “business” dan meer “in the lead” komt, als een goed verhaal alléén niet werkt?

Daarvoor is dus iets anders nodig. Nederlands grootste filosoof, Johan Cruijff, verwoordde het mooi met zijn “Je gaat het pas zien als je het door hebt”. Voor ons ook in retrospectief. Diverse van onze alliantiepartners hebben de ambitie zich te ontwikkelen in datagedreven werken. Vaak nog in aparte organisatieonderdelen of programma’s. Gemeente Zwolle is er één van. Ruim twee jaar geleden is de gemeente het programma datagedreven werken gestart. Afdelingsmanagers en medewerkers zijn gevraagd om deel te nemen aan dit programma. Zij brengen concrete vraagstukken in uit hun eigen dagelijkse praktijk en gaan deze op datagedreven manier te lijf in wat wij ‘rocket projects’ noemen, samen met de ‘makers’ en projectleiders van de afdeling Informatievoorziening. Parallel aan deze projecten nemen de managers en medewerkers deel aan een leergang ‘digitaal leiderschap’. En omdat we het verantwoord omgaan met data en technologie hoog in het vaandel hebben staan, organiseren we als onderdeel van de ‘rocket projects’ een ‘ethisch parallelproces’. Deze aanpak werpt zijn vruchten af. Deelnemende collega’s ervaren de verander- en ontwikkelopgave van datagedreven werken aan den lijve, zij ontwikkelen nieuwe kennis en digitale vaardigheden en zij leren de waarde en de ethiek van digitale technologie zien als onderdeel van hun eigen vakgebied. En precies dat maakt dat zij ook op digitaal gebied in staat zijn tot professioneel partnerschap in de samenwerking met externe partijen in de stad.  En niet onbelangrijk; dat zij daarin eigenaarschap kunnen nemen.

Daarmee hebben we dus nu niet alleen een goed verhaal, maar kunnen we die verbondenheid door digitalisering ook nog beter waarmaken. Dat is dus logisch. Nu nog even doen.

Auteur: Henk Vonk is Strategisch Adviseur Kennis & Innovatie in de Gemeente Zwolle en partner van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’

Wilt u meer lezen? Bekijk hier het jaarverslag van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en ‘Slim Maatwerk.