Eastside New York, vier blokken van Central Park. Een achtergesteld buurtje met veel verwarde mensen, sirenes van hulpdiensten en goedkope avondwinkels. Op de vijfde etage van een vervallen gebouw betaalt mijn nichtje deze maand een maandsalaris voor een kamer. Er is geen lift. Ondanks 5 graden vorst staat het – enkelglas – raam open, om de hitte af te voeren van een borrelende verwarmingspijp. Maar tegelijk is dit ook vlak bij het Guggenheim, met de miljonairs van Upper East als buren en joggen rond The Reservoir.

Meer dan 10 jaar geleden gaf Richard Florida, bekend geworden met zijn bestseller The Rise Of The Creative Class, het debat onder urbanisten een nieuwe wending met zijn stelling ‘the world is spiky’. Ja, de creatieve professionals spelen een economische sleutelrol. Ja, welvaart ontstaat waar technologie, talent en tolerantie samenkomen. Nu constateerde hij ook dat die plekken extreem samenklitten. Innovatie vereist blijkbaar hoge dichtheid voor maximale interactie. Als je het aantal patenten grafisch op de wereldkaart projecteert, zie je dat de wereld piekt waar gebouwen de wolken krabben. Nog weer later luidde Florida de noodklok over de schaduwzijden van dat pieken: extreme woningprijzen, verdrukking van de spreekwoordelijke leraar, agent en verpleger, verkeerscongestie en segregatie.

Florida’s the word is spiky was destijds een mooie omkering van The World Is Flat van Thomas L. Friedman. Friedman wees erop dat internet en glasvezel de wereld egaliseerden. De backoffices van de diensteneconomie stonden net zo goed in Bangalore als in Boston. Het was een hoogtepunt in het vrijemarktdenken: als grenzen worden geslecht treedt economische convergentie op met enorme welvaartspreiding als gevolg. Verschillen vlakken uit als iedereen is verbonden. Met steeds meer aangesloten punten neemt de waarde van het netwerk bovendien exponentieel toe.

Ik was via internet aan het skypen toen mijn nichtje, die dit jaar in Cincinnati woont, aankondigde een maandje in Manhattan te gaan bivakkeren. Voor Europeanen krijgt het onmetelijke suburbia in de VS na enige tijd een droeve vlakheid. Wel verrassend hoor, dat zelfs millennials die als digital natives ter wereld komen, niet genoeg hebben aan het online netwerk dat hen permanent honderdvoudig met de wereld verbindt. Met Friedman alleen kom je er niet: voor een prettig leven moet er een flinke dosis Florida bij. Het leven gaat weer pieken in NYC met alle inspiratie en intensiteit die daar in de lucht hangt.

Misschien is dat ook wel de les voor de waardecreatie in de smart city. Technologie kan ons in een netwerk samenbrengen en dat netwerk heeft waarde, maar het is niet genoeg. Voor innovatie is ook echte interactie nodig, inspiratie en intensiteit. Dus naast het digitale netwerk ook een organisatorisch en een fysiek netwerk. Mensen uit verschillende werelden bij elkaar brengen. Is het toeval dat ik daarbij aan de Future City Foundation denk?

Dit is een publicatie uit het boek ‘Zo creëer je waarde in de slimme stad’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.