Ik geloof dat regels en wetten alleen nut hebben als ze worden gedragen door de samenleving. Ik ben ervan overtuigd dat een goed politiek debat moet zijn verankerd in maatschappelijk draagvlak. En daarom ben ik blij met het boek dat we met Future City Foundation uitgebracht hebben. Het leuke van een boek als deze is dat er feitjes in staan die je nog niet wist. Zo wist ik niet dat het debat over de kinderarbeid begon door het boek A Christmas Carol van Charles Dickens. Net zoals ik me niet goed realiseerde dat in ons land het verbod op kinderarbeid pas in 1981 absoluut werd. En zelfs dat niet helemaal. Want er zijn nog steeds uitzonderingen in de amusementsindustrie.

Dat leert ons dat we als democratische samenleving het tij kunnen keren. Kinderarbeid is afgeschaft omdat we het ethisch onverantwoord vonden, niet omdat er een praktische aanleiding toe was. We geloofden en geloven dat onze samenleving beter af is als kinderen naar school gaan en daar kennis opdoen, die ze later inzetten voor de samenleving die dat mogelijk maakt. We kozen voor het algemeen belang, omdat we het eigenbelang onacceptabel vonden. Het sterkt mij in mijn geloof dat we de koers van onze samenleving in eigen hand hebben.

Daarbij, je kan nog zoveel wetten en regels hebben, als niemand zich daaraan houdt, dan zijn ze zinloos. Maar we houden ons er vaak wel aan. Want net zoals ik geloof in een samenleving die grenzen trekt – tot hier niet verder – geloof ik een overheid die dat omzet in regels en wetten. En die dat waar mogelijk handhaaft. Waarbij dat laatste vaak erg wordt overschat. Neem onze verkeersregels. De handhaving daarvan is relatief klein, toch houden de meeste mensen zich aan de maximumsnelheid (nou ja, vaak met een kleine marge) en al helemaal aan praktische regels dat rechts voorrang heeft en dat je stopt voor het rode licht.

Ook meer maatschappelijk geaarde regels, als het alcoholverbod onder de 18, blijken nut te hebben. Wetten kunnen leiden tot normverandering. En soms moet je als overheid ook gewoon de grens stellen. Het slaan van je kind is bij wet verboden en bij de invoering gaf minister Donner toe dat dat vrijwel niet te handhaven is. Maar dat was voor hem geen reden die wet dan maar niet in te voeren. De overheid moet de norm durven stellen en heeft daarbij steun nodig van de samenleving. Daarom ben ik blij met deze publicatie. Want het voedt zowel onze bestuurders als de maatschappij. Ik ben ook blij dat we zo als Future City Foundation kunnen bijdragen aan steden die slim én verstandig zijn.

Yvonne Kemmerling

Voorzitter Future City Foundation

Deze column komt uit het boek ‘Smart & Leefbaar – Belangen borgen in de digitaliserende gemeente’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.

Wilt u in 1 dag alles over data, ontwerp, beleid en ethiek? Kom dan woensdag 26 juni 2019 naar het seminar ‘Smart & Leefbaar in Amersfoort. Klik hier voor meer informatie en aanmelden.