Door Jan-Willem Wesselink

Als data echt het nieuwe goud zijn, waarom geven we ze dan gratis weg? En wat zijn de alternatieven?

Data worden soms het nieuwe goud genoemd. Een rare vergelijking. Niet alleen omdat data overal zijn en goud niet. Maar vooral omdat data an sich niets waard zijn. De feiten dat dit het 55^e woord van deze tekst is, dat de auteur op een blauwe bureaustoel zit en dat het buiten 21 graden Celsius is, zijn data die vrijwel niets waard zijn. Ook niet in combinatie met elkaar. Data zijn veel beter te vergelijken met een grondstof. Pas na een bewerking, krijgt het waarde. En die waarde is daarmee net zo afhankelijk van de bewerking, als van de grondstof. Zonder raffinage is olie een zwarte drab die je lastig uit de grond krijgt. Maar na bewerking kan het wel degelijk goud waard zijn. Of, in het geval van bijvoorbeeld Strava, een paar dubbeltjes per gebruiker. Maar zijn uw data ook van u? En van wie dan wel? Waarbij we ons trouwens altijd moeten bedenken dat veel data helemaal niet persoonsgebonden zijn, zoals bijvoorbeeld het aantal vogels in een natuurgebied of de zeestroming.

VROEGER: DATA WAREN VAN DE DATABANKEIGENAAR

Er is altijd vraag geweest naar waardevol bewerkte data. Er is ook altijd voor betaald. Of het nou gaat om de stadsplattegronden van Jacob van Deventer of klantgegevens uit 1902, data zijn geld waard. Het eigendom van die data lag bij de verwerker. Data werden wel gedeeld, de boekdrukkunst is er voor uitgevonden, maar dat delen was altijd statisch. Het onderwerp van de data had geen zeggenschap over de data of de bewerking daarvan, waarbij opgemerkt moet worden dat dat ook niet veel gebeurde, zeker niet in vergelijking met vandaag. Met de uitvinding van de computer, werd het veel eenvoudiger om data te verzamelen, bewerken, verrijken en te delen. Door computers konden datasets worden samengevoegd en nieuwe verbanden worden gelegd. Ook daarbij gaat het heel vaak om niet persoonsgebonden data. Een goed voorbeeld daarvan zijn weersverwachtingen. Maar vaak gaat het ook wel om persoonsgebonden data. Die data zijn interessant voor marketeers. Hoe preciezer je iemand kent, hoe beter je die persoon kunt informeren over je product. Edgar van Eekelen, uitgever bij ELBA\REC, vat het bondig samen: ‘Kennis van je klanten, is het belangrijkste wat je hebt. Wie het beste weet wie zijn klanten zijn en wat die klanten interessant vinden, is het interessantst voor adverteerders. Dat is zo bij tijdschriften, maar is nog veel sterker geworden door internet.’ Op internet kun je namelijk heel precies een doelgroep bereiken. Dat is de afgelopen tien jaar enorm gegroeid. Bedrijven als Google en Facebook weten van alles over iedereen. Die data zijn heel veel waard.

Welke waarde data tegenwoordig heeft, en hoe veel het in de toekomst waard kan worden, is te lezen in ons boek Smart & Leefbaar. Bestel het hier gratis. Tot en met vrijdag 16 november verloten we elke dag drie papieren boeken onder de bestelde boeken (zowel digitale als papieren).