Door Wendolijn Beukers en Yvonne Kemmerling

Over een jaar, op woensdag 16 maart 2022 kiest Nederland haar lokale volksvertegenwoordiging. Met de digitaliseringsopgave die bij gemeentes op tafel ligt, is dit een cruciaal moment om stappen te nemen in deze transitie. Hoe maak je als wethouder het verschil in de digitaliseringsopgave?

In het gunstigste geval kiest Nederland op 16 maart 2022 voor lokale leiders die digitalisering omarmen. Dan is de formatie het eerste moment om dit thema bij de onderhandelingen in te brengen. Hoe zet je digitalisering op de agenda tijdens de formatie? Dat begint met een sterke visie vanuit de politieke partij en concrete plannen waarin digitalisering en technologisering een duidelijke rol heeft. Maar vooral: laat de kansen en de mogelijkheden zien om technologie zo in te zetten zodat het de democratie versterkt. Dat laatste is tenslotte de verantwoordelijkheid van iedere partij aan de onderhandeltafel.

Van wie is digitalisering?
Moet digitalisering of smart city in een aparte portefeuille of is het een onderwerp dat alle portefeuilles doorkruist? Neem financiën als voorbeeld. In bepaalde gemeenten zit financiën in de portefeuille van één wethouder, die alle budgetaanvragen toetst. Maar andere gemeenten kiezen voor het model waarin iedere wethouder verantwoordelijk is voor het eigen budget. Die keuze is er ook voor het onderwerp digitalisering:

1. Eén coördinerend wethouder met zeggenschap over dit thema in álle portefeuilles, en toetsend op dit thema voor nieuwe (project)voorstellen.
2. Of maak digitalisering onderdeel van alle portefeuilles. Alle wethouders zijn dan verantwoordelijk voor digitalisering binnen hun portefeuille. Dat schept tegelijk ook medeverantwoordelijkheid voor keuzes, gevolgen van digitalisering in de gehele gemeente. En het vraagt van iedere wethouder dat hij of zij goed begrijpt wat digitalisering betekent voor de portefeuille, ondanks dat misschien de technische kennis nog ontbreekt.

Digitalisering vraagt om politieke keuzes. Het vraagt om een politiek standpunt hoe hiermee om te gaan. Net zoals een college op andere onderwerpen een standpunt inneemt. Alleen dan kan de (lokale) politiek de regie in handen nemen en technologie inzetten om de samenleving democratischer én slimmer te maken.

Dit is een voorpublicatie uit het boek ‘Zo bestuur je een slimme stad – De democratie versterken met een digitaliserende samenleving’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.