Drie, of eigenlijk vier, adviezen voor de slimme economie


Column door Karen van der Moolen

Als de samenleving verandert, verandert ook de economie. Sterker nog, in grote delen van de economie is dat al aan de gang. Kijk naar de businessmodellen onder Spotify, Bol.com of Facebook die wezenlijk anders zijn dan die van hun concurrenten in de oude economie. Dat geldt ook als het om smart city’s gaat. Ook daar ontstaan nieuwe businessmodellen. Daarbij vind ik dat je op drie dingen moet letten.

Ten eerste zijn succesvolle oplossingen zowel hyperlokaal als wereldomvatttend op hetzelfde moment. Vaak wordt gezegd dat one city not a market is, dat je moet kunnen opschalen en dat klopt. Maar succes is tegelijkertijd afhankelijk van goed kunnen inspelen op lokale ecosystemen. Oplossingen lijken vaak niet een op een door te zetten. We moeten haast modulair kijken naar de verschillen en overeenkomsten in lokale ecosystemen en contexten om een succes elders te implementeren. Wat is de kracht van het lokale ecosysteem als geheel? Hoe verschilt dat van het ecosysteem waarin een toepassingen succesvol was? Wat waren de kritische succesfactoren?

Het tweede aandachtspunt is dat slim besturen ook gaat over het versterken van innovatiekracht van startups. De energie en ideeën in die community’s zijn ontzettend waardvol. Ze denken over de grenzen van de bestaande systemen. Werken agile, kunnen snel schakelen. Het inzetten op slimmere verbindingen tussen startups en overheid en tussen startups en groter bedrijfsleven is daarvoor essentieel. Dat loopt nu vaak spaak. Zonde, want er bestaan al tal van mooie programma’s om de kracht van startups te benutten. Zonde ook omdat de urgentie vaak pas wordt gezien als de businesscase niet meer rond te krijgen is.

En ten slotte is het noodzakelijk om je altijd te beseffen dat de grootste uitdaging waar we mee te maken hebben geen technische is, maar de vraag hoe we – als mens – omgaan met extreem snelle veranderingen. Onze economie verandert, we leven in een nieuwe industriële revolutie. Daarbij staat een stip op de horizon, maar waar die stipt staat en wat die stip is, we weten het niet precies. Het is belangrijk om outside-in te werken en niet inside-out. Je moet beter dan ooit weten wat er gebeurt in de samenleving, op de markt. Je moet inspelen op emotie, gevoel en trots om samen richting te geven aan een nieuw idee, een nieuwe business, een nieuwe markt.

Voor ondernemers is deze tijd vol verandering drie keer uitdagend. De inhoud van het product verandert, de manier om te innoveren is anders en de samenleving vernieuwt zich razendsnel. Daarom is mijn vierde advies, aan ondernemers, om zich aan te sluiten bij vitale community’s die hiermee bezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan het netwerk rondom de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ of de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven. In die samenwerkingsverbanden kun je leren hoe je je aanpast aan en profiteert van de nieuwe economie. En je vindt er bondgenoten waarmee je samen bouwt aan de nieuwe samenleving.

Karen van der Moolen
Business Partner Digital, ROM Utrecht Region

Fotograaf: Huizinga Fotografie

Dit is een voorpublicatie uit het boek ‘Zo bestuur je een slimme stad – De democratie versterken met een digitaliserende samenleving’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.