Techniek kan niet zonder kaders


Dat het spoor in Nederland 1,435 m breed is, hebben we te danken aan de Britse ingenieur George Stephenson. Toen hij begin negentiende eeuw de eerste praktisch toepasbare stoomtrein had uitgevonden, koos hij ervoor de spoorwijdte te gebruiken van de kolenwagons die in Noordoost-Engeland door paarden werden getrokken. Dat was technisch gezien niet de beste keuze. Beter was het geweest om te kiezen voor een breder spoor. Ingenieur Isambard Kingdom Brunel stelde dat dan ook voor. 2,14 meter breed spoor wilde hij. Dat zou hebben gezorgd voor minstens eenderde meer capaciteit per wagon en voor de mogelijkheid om de motor lager in de locomotief te plaatsen waardoor treinen sneller konden rijden. Maar Stephenson ging voortvarender te werk dan Brunel en legde veel meer kilometers spoor aan. Toen in 1845 het moment daar was dat de Engelsen vonden dat één spoorwijdte toch gemakkelijker was dan twee, kozen ze voor het smalste spoor. Want – zo werd gezegd – een spoordijk verbreden is complexer dan het spoor versmallen. Die standaard werd in 1886 overgenomen in heel Europa en daarna in grote delen van de rest van de wereld.

De clou van dit verhaal is niet dat er gekozen werd voor de meest pragmatische oplossing, maar dát er überhaupt werd gekozen voor één standaard. De trein was nooit zo’n groot succes geworden als elke spoorlijn zijn eigen breedte zou hebben. De clou is ook dat dat bij elke technische verandering gebeurt. Ook bij de toepassing van technologie in steden moeten we kiezen voor standaarden. Dat is voor mij ook het echte nut van FIWARE. En daarom ben ik blij dat de Future City Foundation een FIWARE iHub is.

FIWARE is een open ICT-platform dat het mogelijk maakt om oplossingen die intensief gebruik maken van technologie en data eenvoudig her te gebruiken. Dat kan door de afspraken over de uitwisseling van gegevens, de modellering van data en de kant-en-klare technische bouwstenen. Deze combinatie is voorwaarde voor de ontwikkeling van echt slimme steden. Net als bij de spoorwijdte zijn er ook bij FIWARE afspraken gemaakt die misschien niet optimaal zijn. Of waarvan we later spijt hebben. Het belangrijkste is ook hier dát er afspraken zijn gemaakt. Daardoor kunnen ideeën die zijn bedacht in Lissabon worden toepast in Leeuwarden. Daarom is het goed dat de Europese Commissie zich hier hard voor maakt. Want nu die standaarden er eenmaal zijn en verder worden ontwikkeld, kunnen we echt aan het werk. Kunnen we toepassingen ontwikkelen die van die standaarden gebruikmaken. FIWARE gaat over de spoorbreedte van het internet en behelst de afspraak dat die overal hetzelfde is. Nou ja, bijna overal. Net als bij het spoor.

Arjen Hof

Directeur bij Civity, partner van de Future City Foundation

Deze column komt uit het boek ‘Smart & Leefbaar – Belangen borgen in de digitaliserende gemeente’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.

Wilt u meer leren over het borgen van belangen in uw digitaliserende gemeente? Kom dan woensdag 26 juni 2019 naar het seminar ‘Smart & Leefbaar en leer in 1 dag alles over data, ontwerp, beleid en ethiek. Klik hier voor meer informatie en aanmelden.