Van Anticiperen naar Slim Besturen


Door Duko Jonker

De toenemende hoeveelheid data die we in slimme steden ophalen biedt eindeloze mogelijkheden om onze leefomgeving slim vorm te geven. Kansen voor bestuurders die beslissingen moeten nemen over uitdagende vraagstukken op het gebied van digitalisering, klimaatverandering en urbanisatie. Hoe schat je de enorme hoeveelheid beschikbare data en informatie op waarde en hoe gebruik je dit om de beleidsambitie en -doelstellingen te realiseren? Anders gezegd: welke data zijn op bestuurlijk en ambtelijk niveau nodig om slim sturing te geven? Het SAM-model (Slim Ambities Monitoren) maakt dit inzichtelijk.

Bestuurders houden zich bezig met het duiden van de bedoeling en de functie van de stad. Daarbij zorgen zij voor de vertaalslag naar beleid. Op basis van het beleid stelt de ambtelijke organisatie programma’s en projecten op, waarmee de uitvoerende organisatie aan de slag gaat. Deze top-down beweging zien we aan de linkerkant van het model.

Om te kunnen bepalen of het gevoerde beleid zijn vruchten afwerpt, is het van belang om het effect te onderzoeken en te meten. Oftewel: data ophalen, vertalen naar informatie en die informatie vergelijken met de vooraf geformuleerde doelstellingen. Op basis daarvan kan bijgestuurd worden. Sturen op basis van waarnemingen en meetdata is niets nieuws. Sterker nog, in de uitvoering is slim anticiperen op basis van gemeten waarden dagelijkse kost.

Door de informatie uit verschillende parameters met elkaar te combineren, kunnen we bepalen of vooraf geformuleerde projectdoelstelling is behaald. Deze beweging zien we aan de rechterkant van het model: de data worden vertaald naar informatie. Hoewel de zogeheten dashboardinformatie heel interessant is voor het ambtelijk apparaat, kan de bestuurder er nog niet zoveel mee. De informatie is namelijk onvoldoende om ‘slim’ te kunnen sturen. In het model zien we dan ook pas dat we ons pas op de helft van het proces bevinden.

Dit is een voorpublicatie uit het boek ‘Zo bestuur je een slimme stad – De democratie versterken met een digitaliserende samenleving’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.