Door Ronald Bruins

‘De digitale revolutie waar we momenteel middenin zitten, kan gezien worden als de vierde industriële revolutie’, begint Peter-Paul Verbeek zijn verhaal. Dat bekent dat we, net als bij de vorige revoluties, op een nieuwe samenleving afstevenen. Ook wel Society 5.0 genoemd. Doordat de ploeg werd uitgevonden, verschoven we van de jagersverzamelaarssamenleving naar de agrarische samenleving. De stoommachine bracht ons naar de industriële samenleving. Dankzij de computer belandden we in de informatiemaatschappij. En nu, dankzij digitale technologie, verschuiven we naar een digitale maatschappij. ‘Dat vraagt andere kaders, andere besturingsmodellen en andere manieren om over ethiek te spreken.’

Peter-Paul Verbeek

Interactieve omgeving
Wat maakt deze nieuwe, digitale maatschappij dan anders? Verbeek: ‘De allerbelangrijkste verandering voor onze samenleving vinden we in de aard van de relatie tussen mens en techniek. Die verandert radicaal. Lange tijd was technologie een voorwerp dat we gebruikten. Die kon je oppakken en wegleggen, aan- en uitzetten. Maar tegenwoordig past dat woord ‘gebruiken’ niet meer bij de technologie om ons heen. Want techniek schuift onze omgeving in. De omgeving gaat ons waarnemen en op ons reageren. Het wordt interactief. Denk maar aan smart environments en smart city’s. Dat is niet zomaar een kleine verandering, maar dat is fundamenteel. Het feit dat onze fysieke omgeving ons waarneemt en beïnvloedt, heeft een grote invloed op wie wij zijn en hoe wij samenleven in de openbare ruimte. Evenals op de manier waarop de overheid en burger met elkaar in relatie treden. Daarom moeten we goed nadenken over de manier waarop we digitale technologie in de openbare ruimte brengen.’

Dit is een voorpublicatie uit het boek ‘Zo bestuur je een slimme stad – De democratie versterken met een digitaliserende samenleving’, van de Future City Foundation. Wilt u meer lezen? Klik hier om het boek (gratis) te bestellen.